Këtë cikël përkthimeshnga poetët më të shquar amerikanë
e përgatiti
ekskluzivisht për “Pegasin - 6”,
nga origjinali,
miku ynë i dashur,
poeti dhe përkthyesi
BETIM MUÇAJ miku ynë i dashur,
poeti dhe përkthyesi
E falenderojmë përzemërsisht!
ÇARLS BUKOVSKI
(1920-1994)Charles Bukowski lindi në Andernach, Gjermani, nga martesa e një ushtari amerikan me një vajzë gjermane dhe erdhi në SHBA në moshën tre vjeçare. U rrit në varfëri në Los Anxheles dhe për 11 vjet punoi në një zyrë poste. Tregimin e parë e botoi kur ishte 24 vjeç dhe filloi të botojë poezi kur ishte 35 vjeç. Shkrimtar prolifik, që dërgonte mijra poezi e tregime nëpër revista, Bukovski bëri për një kohë të gjatë jetën e pijetarit, njeriut të rrugëve e bareve. Poezia e tij narrative bazohet mbi detajin dhe kontrapunktet e mprehta e të papritura. Ai nuk ka respekt shumë për format e stilet poetike dhe kritikët gjejnë mjaft të meta në opusin e tij poetik por megjithatë ka një popullaritet të madh e pasues të shumtë.
Gëzuar ditëlindjen
kur Vagneri ishte
një burrë plak
një darkë ditëlindjeje
u bë
për nder të tij
dhe një çift
kompozimesh të reja
të rastit
u luajtën.
më pas
ai pyeti
“kush i ka shkruar këto?”
“ju i shkruat”
i thanë.
“ah,” u përgjegj ai
“është ashtu siç gjithmon
kam dyshuar: vdekja
atëhere
ka ca virtute.”
Paqe
pranë tryezës së qoshes
në kafe
një çift i moshuar
rri,
e kanë mbaruar
ushqimin
dhe secili nga ta po pi
nga një birrë.
është nëntë e mbrëmjes
ajo pi
një cigare.
pastaj ai thotë diçka
ajo tund kokën
pastaj ajo flet
ai ngërdheshet,
tund dorën.
pastaj ata janë
të heshtur
nëpër grilën pranë
tryezës së tyre
neoni i kuq që fleshon
ndizet e
shuhet.
nuk ka luftë.
nuk ka ferr.
pastaj ai ngre gotën
e birrës
ajo është e gjelbër
e ngre te buzët
e anon.
është një kurorëz shkume.
bryli i saj i djathtë
është në tryezë
dhe në dorë ajo mban
cigaren
midis gishtit të madh
dhe treguesit
dhe
teksa ajo kqyr atë
rrugët jashtë lulëzojnë
në natë.
Zogu blu
është një zog blu në zemrën time
që do të dalë jashtë
por unë jam shumë i ashpër me të
i them. rri aty, nuk lë
askënd të të shikojë ty.
është një zog blu në zemrën time
që do të dalë jashtë
por unë derdh uiski mbi të dhe fryj
tymin e cigares
dhe kurvat e barmenët
dhe shitësit e dyqaneve
nuk e dinë kurrë
se ai është
aty brenda.
është një zog blu në zemrën time
që do të dalë jashtë
por unë jam shumë i ashpër me të
i them,
rri aty, do të më
ngatërrosh?
do të më prishësh
punë?
do t’i hedhësh poshtë shitjet e mia
në Europë?
është një zog në zemrën time
që do të dalë jashtë
po unë jam tepër i mençur, e lë të dalë
ndonjëherë natën
kur të gjithë flenë
i them, e di që ti je aty
mos u mërzit.
pastaj e kthej prapë
por ai këndon pakë
aty brenda, nuk dua fare ta lë
të vdesë
dhe ne flemë të dy
kështu
me paktin tonë
sekret
dhe është mjaft e këndëshme
ta bësh një burrë
të qajë, por unë
nuk qaj,
po ti?
Zëvendësimi
Xhek London e piu jetën e tij tutje duke
shkruar për njerëz të çuditshëm, heroikë.
Juxhin O’Nill e piu veten pandërgjegjshëm
duke shkruar punët e tij të errta
poetike.
tani leksionet tona
moderne në universitete
me kravatë e kostum,
djemtë e vegjël seriozisht studjozë
vajzat e vogla me sy të shndritshëm
shohin
tej
barin aq të gjelbër, librat kaq budallaqe
jeta që po vdes
nga etja.
Kopeja
qentë janë aty përsëri; ata kërcejnë
shqyejnë, sprapsen, bëjnë rreth
turren përsëri.
dhe unë kisha menduar se kjo kishte marrë fund,
kisha menduar se ata janë
harruar; tani vetëm se ka më shumë
syresh.
dhe unë jam plak
tani
por qentë
janë pa moshë
dhe kurdoherë shqyejnë jo vetëm
mishin por edhe
mendjen dhe shpirtin.
tani
më kanë rrethuar mua
te kjo dhomë.
nuk janë
të bukur, janë qenër
nga skëterra
dhe do të gjejnë dhe ty
gjithashtu
edhe pse ti je
një prej tyre
tani.
Alienët
mund të mos e besoni
por ka njerëz
që shkojnë gjithë jetës
me shumë pakë
përplasje apo
dhimbje.
ata vishen mirë
hanë mirë, flenë mirë
janë të kënaqur
me jetën e tyre
familjare
kanë momente
mërzie
po në tërësi
nuk shqetësohen
dhe shpesh ndihen
shumë mirë.
dhe kur vdesin
është një vdekje
e lehtë, zakonisht
tek flenë.
mund të mos e besoni
këtë
por njerëz të tillë
ekzistojnë.
por unë nuk jam
një nga ta.
oh, jo, nuk jam një
nga ta
nuk jam as pranë
të qënit një
nga ta.
por ata janë atje
dhe unë jam
këtu.
Rrëfimduke pritur vdekjen
si një mace
që papritmas do hidhet
përmbi shtrat
më vjen kaq keq
për time shoqe
ajo do shohë
këtë trupin tim
të ngrirë
të bardhë
do ta tundë një herë
a ndoshta
dy
"Hank!"
po Hanku
s'do përgjigjet.
nuk është vdekja ime
që më tremb, po ime shoqe
mbetur me
një turrë
kotësirash
dua ta bëj
atë të dijë
se gjatë të gjitha netëve
që flija
pranë saj
edhe më të padobishmet
argumenta
qenë gjëra
që kishin shkëlqim
dhe fjalët
e rënda
që gjithmon kam patur frikë
t'i them
mund të thuhen
tani:
Të dua.
EZRA PAUND
(1885 – 1972)
Ezra Pound lindi në Heili, Ajdaho, SHBA, po u rrit në Vinkote, Filadelfia. Studjoi për gjuhë në Universitetin e Pensillvenias dhe gjuhët anglo-saksone e romane në kolegjin Një pakt
Bëj një pakt me ty Uollt Uitman –
Të kam urryer gjatë.
Vij tek ti si një fëmijë i rritur
Që ka patur një baba kokëderr;
Jam tepër i vjetër tashmë për të bërë miq.
Ishe ti ai që preve drurin e ri
Tani është koha për gdhendje.
Ne kemi limfën dhe rrënjën
Le të bëjmë një ujdi midis nesh.
Pema
Rrija palëvizur dhe qeshë një pemë midis pyllit
Duke ditur të vërtetën e gjërave të papara më parë;
Të Dafnes dhe degës së dafinës
Dhe atij çifti plak zotash festues
Që rritën vidh e lis midis djerrinës.
Nuk ishte deri sa zotat kishin
Qenë lutur shumë dhe qenë sjellë brenda
Në vatrën e shtëpisë së zemrës së tyre
Që ata të bënin këtë gjë të çuditëshme;
Megjithatë unë isha një pemë midis pyllit
Dhe shumë një gjë të re kuptuan
Se një budallallëk i madh qe në kokën time më parë.
Njatjeta
O gjenerata të vetkënaqurish tërësisht
dhe të parehatshmish tërësisht,
Kam parë peshkatarët që bënin piknik në diell,
I kam parë ata me familjet e tyre të papastra,
Kam parë buzëqeshjet e tyre plot dhëmbë
dhe kam dëgjuar qeshjen e tyre të ngathët.
Unë jam më i lumtur se sa ju
Dhe ata qenë më të lumtur se ç’jam unë;
Dhe peshku noton në liqen
dhe bile nuk ka as rroba.
Meditatio
Kur shqyrtoj me vëmendje zakonet e habitëshme të qenve
Jam i detyruar të përfundoj
Se njeriu është kafsha superiore.
Kur shqyrtoj zakonet e habitëshme të njeriut,
E pranoj miku im, s’di ç’të them.
Françeska
Ti hyre brenda që nga nata
Dhe kishe lule në duar,
Tani do dalësh nga një rrëmujë njerëzish,
Jashtë të folurit të ndezur rreth teje.
Unë që të kam parë mes gjërave primare
Nxehem kur zënë në gojë emrin tënd
Në vende të zakonshme.
Do doja që valë të qeta të lundrojnë mbi mendjen time
Dhe bota të thahej si një gjethe e vdekur
Si farëzë e çarë dendelioni dhe të ikte tutje
Që unë të të gjeja prapë ty
Të vetme.
Gruaja e tregtarit të lumit:
një letër
Ndërsa flokët e mij të prera ende shkurt qenë mbi ballin tim
Luaja unë përpara derës kryesore, duke mbledhur lule.
Kalove ti tutje me këmbalka bambuje, duke lojtur kuajsh,
Duke lojtur me kumbullat blu, ece pranë ndënjëses sime.
Dhe ne shkuam të rrojmë në fshatin Çokan,
Dy njerëz të vegjël, pa neveri e dyshim.
Katërmbëdhjetë vjeç, me ty u martova imzot,
Nuk qeshja kurrë, duke qenë e ndrojtur,
Kokëulur, vështroja në mur
E thirrur njëmijë herë, s’vështrova kurrë pas.
Pesëmbëdhjetë vjeç, pushova të jem e vrenjtur
Doja që pluhuri im të përzjehej me tëndin
Përjetë e përjetë e përjetë.
Përse t’i kacavirresha të ardhmes?
Në gjashtëmbëdhjetë vjeç ti u nise
Shkove në Ku-to-yen pjellore, ndanë lumit të vorbullave
Dhe ke pesë muaj që ke ikur.
Majmunët sipër bëjnë zhurma të trishtueshme.
E hoqe këmbën osh
Te dera tani myshku është rritur, një myshk ndryshe
Tepër i thellë për t’u pastruar!
Gjethet bien herët në vjeshtë, në erë.
Fluturat në çifte janë tashmë të verdha në gusht
Përmbi bar në kopështin perëndimor;
Ato më dhëmbin mua. Unë plakem.
Në se ti po vjen nëpër ngushticat e lumit Kiang,
Të lutem më bëj me dije që më parë,
Dhe unë do dal përpara të takoj
Aq larg sa Ço-fu-Sa.
Dhe ditët nuk janë plot tamamDhe ditët nuk janë plot tamam
Dhe netët nuk janë plot tamam
Dhe jeta rrëshket si një mi fushe
Pa e dridhur barin.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου